Οι εικόνες από την εισβολή, η πολιτική, οι αναμνήσεις και η δυσκολότερη στιγμή της ζωής ενός ανθρώπου που αρέσκεται στον αυτοσαρκασμό. Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Στέφανος Στεφάνου μιλάει για τη ζωή του και δηλώνει επαγγελματίας πολιτικός.

Follow @Christos_mich

Γερόλακκος 1965. Εκεί γεννήθηκα, σε μια εργατική οικογένεια. Άλλωστε τότε υπήρχε ακόμα αρκετή φτώχια στην Κύπρο και οι εργαζόμενοι συνήθως ήταν χαμηλόμισθοι. Το σπίτι μας χαρακτηριζόταν από αξιοπρέπεια και λιτότητα. Είμαι ο μικρός της οικογένειας κι έχω άλλες δύο αδερφές. Ο πατέρας ήταν αυτό που λέμε «κωμοδρόμος», δηλαδή υδραυλικός και σιδεράς. Η μητέρα στα οικιακά.

Ο πατέρας μου δεν ήταν μόνο αριστερός, ήταν και μέλος του ΑΚΕΛ, ήταν τοπικά δραστήριος, καθώς και παλιός ποδοσφαιριστής της Ομόνοιας Λευκωσίας. Από αυτόν κληρονόμησα -σίγουρα- τη μεγάλη αγάπη για το ποδόσφαιρο και για το κίνημα της Αριστεράς και το ΑΚΕΛ. Μετά την εισβολή, αφού κάναμε μια παρένθεση δύο χρόνων στην Αγλαντζιά, πήγαμε και μείναμε στο σπίτι της γιαγιάς μου στη Δευτερά. Από εκεί ήταν ο πατέρας μου. Φτιάξαμε το σπίτι όπως-όπως και εγκατασταθήκαμε.

Οι αλεξιπτωτιστές

Δεν ήμουν μικρός στην εισβολή, ήμουν εννιά χρονών και θυμάμαι. Ξέρετε, αυτού του είδους τα γεγονότα, όπως το πραξικόπημα, η εισβολή και η δράση της ΕΟΚΑ Β’, έκαναν όλους εμάς τους νεαρούς να μεγαλώνουμε γρηγορότερα. Από τότε μιλούσαμε για τη δράση της ΕΟΚΑ Β’, για τις συζητήσεις που γίνονταν στο σπίτι και στον σύλλογο όπου πηγαίναμε μικροί, ότι δηλαδή ήθελαν να σκοτώσουν τον Μακάριο, ακούγαμε για προσπάθεια να κάνει εισβολή η Τουρκία και να διχοτομηθεί η Κύπρος.

Δεν καταλαβαίναμε τα γεγονότα στην πλήρη τους έκταση, αλλά είχαν μπει στη συνείδησή μας, μας είχαν ριζοσπαστικοποιήσει και, τελικά, όταν έγιναν τα γεγονότα, είχαμε αποκτήσει σοβαρή αντίληψη των γεγονότων. Θυμάμαι όταν έγινε το πραξικόπημα, είχαν έρθει στο σπίτι μας κάποιοι στρατιώτες να κάνουν έλεγχο για όπλα. Επίσης, θυμάμαι που συνέλαβαν τον πατέρα μου και τη στιγμή που επέστρεψε από τον Αστυνομικό Σταθμό.

Θυμάμαι επίσης το πρωινό της εισβολής. Ο Γερόλακκος γειτνιάζει με το Κιόνελι. Τα μεταγωγικά της τουρκικής αεροπορίας πέρασαν αργά-αργά από πάνω μας, έκαναν ένα κύκλο, πήγαν πάνω από το Κιόνελι στην περιοχή της Αγύρτας και έριξαν τους αλεξιπτωτιστές. Επειδή το σπίτι μας ήταν ψηλά, βλέπαμε τον κάμπο μέχρι τον Πενταδάκτυλο. Βλέπαμε τους αλεξιπτωτιστές να πέφτουν χωρίς να πέφτει από κάτω ούτε μια σφαίρα. Αυτά είναι πράγματα που μένουν ανεξίτηλα στη συνείδηση και δεν φεύγουν ποτέ.

Το γήπεδο του κκέλη

Στο χωριό, δεν υπήρχαν ούτε video games, ούτε κινητά τηλέφωνα και η τηλεόραση ξεκινούσε αργά το απόγευμα. Γι’ αυτό και όλη μέρα ήμασταν έξω. Όταν επέστρεφα από το σχολείο, πετούσα την τσάντα κι έβγαινα. Απέναντι είχαμε ένα χωράφι, το οποίο ονομάζαμε «το γήπεδο του κκέλη», που είχε μια φοινικιά στη μέση. Εκεί παίζαμε όλη μέρα ποδόσφαιρο. Το 1994, ήμουν με μια αποστολή της ΕΔΟΝ και είχαμε πάει προσκεκλημένοι μιας τουρκοκυπριακής οργάνωσης στα κατεχόμενα. Ήταν Κυριακή, ήταν η πρώτη μου φορά στα κατεχόμενα και κάναμε ένα μεγάλο γύρο από Κιόνελι, Πέλλαπαϊς, Κερύνεια και Αμμόχωστο. Τότε δεν ήταν εύκολες οι επισκέψεις, έπρεπε να δώσει άδεια ο Ντεκντάς. Καταλήξαμε λοιπόν το βράδυ στο Κιόνελι.

Η φοινικιά

Είχα ένα φίλο Tουρκοκύπριο τότε, που ήταν διαιτητής και συνδικαλιστής, και μου είπε «μπες στο αυτοκίνητο να πάμε στο χωριό», εννοώντας τον Γερόλακκο. Πήγαμε λοιπόν και επισκεφθήκαμε το σπίτι μου, όπου έμεναν και μένουν Τουρκοκύπριοι. Η γυναίκα της οικογένειας μιλάει πάρα πολύ καλά Ελληνικά, γιατί μεγάλωσε στη Λεμεσό. Με υποδέχτηκαν πάρα πολύ θερμά, ήταν πολύ συγκινητικό, μου είπαν «κόπιασε στο σπίτι σου».

Για μένα ήταν ένα σοκ. Όταν πήγα λοιπόν στο χωριό είχε σουρουπώσει. Εγώ τα φανταζόμουν όλα διαφορετικά, με πιο μεγάλους δρόμους. Ξαφνικά βλέπω μπροστά μου στενούς δρόμους και χαμηλά σπίτια. Λίγο η συγκίνηση, λίγο το ότι είχα πολλά χρόνια να πάω, έχασα τον προσανατολισμό μου. Κάποια στιγμή εκεί που περπατούσα, είδα τη φοινικιά και είπα «δεν γίνεται, εδώ είναι το σπίτι μου».

Πέρασαν από μπροστά μου όλες οι αναμνήσεις από την παιδική μου ηλικία, σαν κινηματογραφική ταινία. Τη στιγμή που μπήκα στο σπίτι, αυτό που μου έκανε εντύπωση, ήταν ότι ήταν φοβερά μικρό. Το φανταζόμουν πιο μεγάλο. Μπαίνοντας στην κουζίνα, είδα πάνω στο ερμάρι ένα αυτοκόλλητο της Ομόνοιας, το οποίο εγώ είχα κολλήσει ως παιδί. Ήταν το μοναδικό δικό μου αποτύπωμα, καθώς, όπως μου είπε η Τουρκοκύπρια, όταν μπήκαν αυτοί μέσα δεν υπήρχε τίποτα. Είχαμε βέβαια πάρει κι εμείς αρκετά πράγματα, πριν έρθει το δεύτερο κύμα του Αττίλα.

Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι μαζί μας είχαμε πάρει και τις φωτογραφίες. Όταν άνοιξαν τα οδοφράγματα δεν ήμουν από εκείνους που στριμώχτηκαν στην ουρά για να περάσουν απέναντι. Πέρα από το ότι είχα ήδη πάει πολλές φορές, δεν ήθελα να πάω να στριμωχτώ, είχε τεράστιες ουρές. Οι γονείς μου πήγανε, βέβαια, και μάλιστα οι Τουρκοκύπριοι στο σπίτι μου έστειλαν μήνυμα να πάω να τους δω, γιατί είχαμε διατηρήσει σχέσεις. Η τελευταία φορά που πήγα ήταν τον περασμένο Μάρτιο΄, όταν και η κοινότητα έκανε εκκλησιασμό.

Το βλέμμα στραμμένο επί γης

Αν πιστεύω στον Θεό; Αυτά είναι πράγματα πολύ προσωπικά, που ο καθένας θα πρέπει να σκέφτεται. Εγώ όμως προτιμώ να σκέφτομαι περισσότερο τι γίνεται επί γης και πώς μπορούμε να βελτιώσουμε περισσότερο τα πράγματα. Έχω διαβάσει πάρα πολύ για τη θρησκεία και θεωρώ πολύ σημαντικό ο καθένας να σέβεται τα «πιστεύω» του άλλου, γι’ αυτό και δεν μου αρέσει ότι για τέτοια ζητήματα δεν είναι εύκολο να κάνεις συζήτηση στη δική μας κοινωνία. Έχω καλή σχέση και με ιερωμένους, αλλά και με υψηλόβαθμους στην Εκκλησία.

Ποδοσφαιριστής

Αγαπάω πολύ τον αθλητισμό, όχι μόνο το ποδόσφαιρο. Έκανα ψιλοαθλητής, ως μαθητής, αλλά με κέρδισε το ποδόσφαιρο. Δεν είχαμε και πολλές ευκαιρίες τότε στα χωριά, έστω κι αν ο Γερόλακκος ήταν κοντά στη Λευκωσία. Τελικά ξεκίνησα να παίζω στη Δόξα Δευτεράς, μετά πήγα στην Ομόνοια, έπαιξα τέσσερα χρόνια στην εφηβική ομάδα, αλλά δεν ήταν εύκολο να παίξει κανείς στην κανονική, γιατί εκείνη την εποχή η Ομόνοια μεσουρανούσε.

Έπαιξα δύο χρόνια στην Εθνική Ομάδα Νέων, σε ηλικίες κάτω των 18, κι αυτό μου άφησε πάρα πολύ καλές εμπειρίες και αναμνήσεις. Γιατί δεν συνέχισα ως επαγγελματίας ποδοσφαιριστής; Είχα προσανατολιστεί από πολύ νωρίς να πάω να σπουδάσω. Εξάλλου, υπήρχαν και οι υποτροφίες από το Κίνημα στις τότε σοσιαλιστικές χώρες, εξ ου και η Βουλγαρία, όπου κατέληξα. Η αρχική σκέψη ήταν να σπουδάσω μηχανολογία, αλλά με κέρδισε η πολιτική.

Ήμουν πολύ δυνατός στα φιλολογικά μαθήματα. Μου άρεσε πάντα και μου αρέσει η Ιστορία. Εξάλλου από μικρός είχα αναμειχθεί στο μαθητικό και στο νεολαιιστικό κίνημα του κόμματος και ήμουν συνδικαλισμένος, παρά το γεγονός ότι η πολιτεία δεν δεχόταν τότε να θεσμοθετήσει τον συνδικαλισμό. Έχω διατελέσει πρόεδρος του σχολείου και γραμματέας της τότε συντονιστικής. Με κέρδισε λοιπόν η πολιτική. Άλλωστε, το ποδόσφαιρο δεν ήταν καν ημιεπαγγελματικό τότε.

«Εργάστηκα κατευθείαν για το κόμμα»

Μπήκα κατευθείαν στο κόμμα. Θα έλεγα ότι είχα μια σχετικά γρήγορη εξέλιξη στο ΑΚΕΛ. Λέτε ότι αυτό ακούγεται σαν να είμαι επαγγελματίας πολιτικός. Ναι, είμαι επαγγελματίας πολιτικός υπό αυτή την έννοια, φτάνει ο επαγγελματίας πολιτικός να μην κλείνεται στο γραφείο του και να μην βλέπει αφ’ υψηλού την πολιτική και την κοινωνία. Πολιτικός που αποκόπτεται από τα πραγματικά προβλήματα, τις ανησυχίες και τις προσδοκίες του κόσμου χάνεται και δεν κάνει πραγματική πολιτική.

Η πιο δύσκολη στιγμή της ζωής μου ήταν όταν τελειώσαμε τη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου την ημέρα που έγινε η έκρηξη στο Μαρί και ως Κυβερνητικός Εκπρόσωπος έπρεπε να κάνω δηλώσεις στα ΜΜΕ και να επιβεβαιώσω τον χαμό των συνανθρώπων μας. Όπως ήταν και δύσκολες και οι μέρες που ακολούθησαν. Δεν υπήρχαν μόνο αυτό που λέμε «βολές από παντού».

Πέρα από τα τραγικά γεγονότα αυτά καθεαυτά, θεωρώ -για να μην πω ότι είμαι πεπεισμένος- ότι διάφοροι κύκλοι επέλεξαν μέσα από μια επιθετική επικοινωνιακή πολιτική χιονοστιβάδας να δημιουργήσουν έναν παροξυσμό στην κοινωνία. Όταν μια κοινωνία βρίσκεται σε παροξυσμό, δεν μπορεί να κρίνει με τη λογική, αλλά με το συναίσθημα. Μοναδικός στόχος ήταν να ισοπεδωθεί η Κυβέρνηση και η Αριστερά και αυτή περίοδος ήταν πολύ δύσκολη, συν τοις άλλοις γιατί προσπαθούσαμε να μιλήσουμε στη λογική και συναντούσαμε συνεχώς τοίχο. Μιλούσες και σε άκουγαν ελάχιστοι.

Χιούμορ

Όταν ένας άνθρωπος δεν έχει χιούμορ, σημαίνει ότι κάτι του λείπει. Μου αρέσει το χιούμορ, ζω με αυτό. Διακωμωδώ συχνά καταστάσεις, ακόμα και τις πιο δύσκολες. Ακόμα και το κόμμα μου. Μου αρέσει να σαρκάζω και να αυτοσαρκάζομαι, πάντα όμως με ισορροπία και χωρίς να προσβάλλω τους άλλους. Υπάρχει πάντα ένα όριο κι αυτό είναι η προσβολή πεποιθήσεων, αισθημάτων και χαρακτήρων ανθρώπων. Το χιούμορ είναι ένδειξη ευφυΐας, αν και αυτό δεν σημαίνει ότι είμαι ο ίδιος ευφυής, αλλά μου αρέσει να συναναστρέφομαι με ανθρώπους που έχουν χιούμορ, που ανέχονται τα πειράγματα, που τα ανταποδίδουν και αυτοσαρκάζονται. Μπορεί το χιούμορ να μην είναι το αλάτι της ζωής, αλλά είναι ένα απαραίτητο καρύκευμα και ασφαλώς είναι ένα από τα καλύτερα αγχολυτικά.

*Πρώτη δημοσίευση εφημερίδα Σημερινή.