Οι σκανταλιές, οι απώλειες, η συνειδητοποίηση της παροδικότητας, οι επιθυμίες και η αυτοκριτική ενός ανθρώπου που κατά βάθος φοβάται τη δημοσιότητα και το ομολογεί. Διπλωμάτης, λέει, δεν είσαι όταν λες ψέματα, αλλά όταν πείθεις για το δίκαιο εκείνου που εκπροσωπεί. Πιστεύει ότι η αξιοπιστία είναι το πιο σημαντικό πράγμα για όλους ως άνθρωποι, αλλά και ως επαγγελματίες. Ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος εξομολογείται κομμάτια της ζωής του. 

Είναι δύσκολο να μιλήσω για τον εαυτό μου. Θα σας πω τη φράση που λέει η γυναίκα μου ότι με χαρακτηρίζει: “ό,τι προκύψει θα το κανονίσουμε”. Αυτή είναι η φράση μου. Το κάνω και στη δουλειά χωρίς να το σκέφτομαι, δεν θεωρώ ότι υπάρχει πρόβλημα που να μην μπορούμε να το λύσουμε. Ακόμα και αν δεν τα καταφέρουμε στο τέλος, θα έχουμε ξεκινήσει με ένα θετικό δεδομένο. Αν δεν πιστεύει κανείς ότι θα τα καταφέρει, θα επικρατήσει ο πανικός και το πιο πιθανό αποτέλεσμα θα είναι η αποτυχία.

Κάθε μέρα, λέω ότι αυτό που κάνω έχει ημερομηνία λήξης. Νομίζω ότι αν φύγει αυτό από το μυαλό μου, θα αρχίσουν τα προβλήματα και οι δυσκολίες. Αν βάλεις ένα πλάνο το οποίο δεν περιέχει ημερομηνίες λήξης, θα αρχίσουν σιγά-σιγά οι εκπτώσεις και οι συμβιβασμοί, θα πρέπει να μετράς τα λόγια σου για να μην βλάψουν τον μακροπρόθεσμο στόχο σου κι έπειτα έρχεται η δυστυχία.

“Διπλωμάτης είσαι όταν πείθεις για το δίκαιο”

Διπλωμάτης στη ζωή δεν είμαι. Αν ρωτήσετε τους δημοσιογράφους με τους οποίους μιλώ, θα σας απαντήσουν ότι η σχέση που έχουμε είναι πολύ ειλικρινής. Επικρατεί μια αρνητική ερμηνεία για τον όρο “διπλωμάτης”. Διπλωμάτης δεν είσαι όταν λες ψέματα, αλλά όταν πείθεις για το δίκαιο εκείνου που εκπροσωπείς, όταν τα επιχειρήματά σου γίνονται κατανοητά και δεκτά. Αν πεις μια φορά ψέματα, την επόμενη φορά θα χρειαστεί να ξαναπείς κι έτσι χάνεις την αξιοπιστία σου. Δεν μπορείς να στηριχθείς στο ψέμα, να παρουσιάσεις μια διαφορετική εικόνα από την πραγματική, ειδικότερα σήμερα, που τα πάντα μαθαίνονται και με πολύ γρήγορο τρόπο. Η αξιοπιστία είναι το πιο σημαντικό πράγμα για όλους μας και ως άνθρωποι, αλλά και ως επαγγελματίες.

Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα που έχω ως άνθρωπος, θεωρώ ότι είναι και το μεγαλύτερο μειονέκτημά μου: ενθουσιάζομαι πολύ εύκολα κι αυτό έχει ως αποτέλεσμα να απογοητεύομαι πολύ εύκολα. Είναι κάτι που μου έτυχε πολλές φορές και ειλικρινά θα ήθελα να το δουλέψω μέσα μου, αλλά δεν δουλεύεται. Ίσως αυτό να είναι το πιο ακραίο πράγμα επάνω μου, παρόλο που σε γενικές γραμμές είμαι ένας πολύ μετριοπαθής άνθρωπος.

“Ποτέ δεν έχω νιώσει ότι μου λείπει κάτι”

Γεννήθηκα στην Πάφο, στη Γεροσκήπου, τον Δεκέμβριο του 1973, την ημέρα του Αγίου Νικολάου. Είμαι το τέταρτο παιδί, το μικρότερο με μεγάλη διαφορά από τα άλλα αδέλφια μου. Μεγάλωσα σε μια οικογένεια της μεσαίας τάξης, όπως η πλειοψηφία των οικογενειών στην Κύπρο. Εργάζονταν πολύ και οι δύο γονείς μου.

Στη γειτονιά και στο σχολείο ήμασταν όλοι στην ίδια οικονομική κατάσταση κι αυτό θεωρώ ότι ήταν το πιο σημαντικό από τα παιδικά μου χρόνια. Για παράδειγμα, κανένας από τους συμμαθητές μου δεν είχε παπούτσια κάποιας ακριβής μάρκας. Δεν ένιωσα ποτέ να μου λείπει κάτι, παρόλο που δεν τα είχαμε όλα. Ποτέ δεν έχω νιώσει ότι μου λείπει κάτι. Αυτό που προσπαθώ να μεταδώσω και στις κόρες μου, είναι να μεγαλώνεις χωρίς να έχεις απωθημένα. Στη ζωή μου γενικώς δεν θεωρώ ότι έχω απωθημένα.

“Στις δύσκολες στιγμές χρειάζεται μια σκανταλιά”

Μέχρι το γυμνάσιο ήμουν καλός μαθητής, στο λύκειο όχι. Πήγα στο «πρακτικό» που πήγαν τα αδέλφια μου, καθώς τότε υπήρχε η εντύπωση ότι όσοι ήταν πολύ καλοί μαθητές στο γυμνάσιο, έπρεπε να πάνε στο “πρακτικό”. Δεν είχα βέβαια καμία σχέση με τη φυσική, τη χημεία και τα άλλα μαθήματα του “πρακτικού”, γι’ αυτό και τελικά δεν ακολούθησα αυτό τον κλάδο. Ωστόσο, νομίζω ότι τελικά με επηρέασε θετικά όλη αυτή η ιστορία, καθώς όταν πήγα να σπουδάσω, απέκτησα όρεξη να διαβάζω και να ασχολούμαι πραγματικά με τις σπουδές μου. Ίσως αν στο λύκειο έβρισκα μεγαλύτερο ενδιαφέρον, τελικά να μην το έβρισκα στις σπουδές.

Ήμουν “καλό παιδί” εντός εισαγωγικών, αλλά εκτός εισαγωγικών έκανα όλα όσα κάνουν τα παιδιά σε αυτήν την ηλικία. Κάναμε πολλές σκανταλιές, ειδικά μέσα στην τάξη. Πρόσφατα με κάλεσαν να μιλήσω στο λύκειο από το οποίο αποφοίτησα στην Πάφο. Ήρθαν λοιπόν κάποιοι συμμαθητές μου κι έφεραν κάποιες φωτογραφίες από πράγματα που κάναμε μέσα στην τάξη, τα οποία δεν ήταν και τα καλύτερα. Αντιμιλούσαμε και πολλές φορές σηκωνόμασταν να φύγουμε την ώρα του μαθήματος και άλλα πολλά. Ξέρετε κάτι όμως; Όλα χρειάζονται. Ακόμα κι εδώ στο Προεδρικό Μέγαρο, ειδικά σε κάποιες δύσκολες στιγμές, χρειάζεται να κάνεις μια σκανταλιά, αν και όχι στα επίπεδα των μαθητικών χρόνων. Βοηθά στο να σπάσει η βαριά ατμόσφαιρα.

“Φοβήθηκα ότι θα έμενα”

Ήθελα να σπουδάσω Πολιτικές Επιστήμες, αλλά σχεδόν κανείς τότε, εν έτει 1993, δεν καταλάβαινε περί τίνος πρόκειται. Θυμάμαι, όταν πήγα να κάνω την εγγραφή, ο αδερφός μου με έπεισε να δηλώσω και Οικονομικά, να κάνω δηλαδή διπλό πτυχίο, γιατί, όπως μου είπε, “τι θα κάνεις στη ζωή σου με τις Πολιτικές Επιστήμες;”. Έκανα λοιπόν αυτό που είπε ο αδερφός μου, αλλά από τα πρώτα μαθήματα κατάλαβα ότι αυτό ήταν που ήθελα να κάνω στη ζωή μου και δεν το μετάνιωσα ποτέ.

Το πρώτο μου πτυχίο ήταν στο Queens College του City University της Νέας Υόρκης, το Μεταπτυχιακό στο New York University και ακολούθως το διδακτορικό στο Πολιτικό της Νομικής στην Αθήνα. Αρχικά πήγα στην Αμερική γιατί οικονομικά δεν μπορούσα να πάω στην Αθήνα. Επιπλέον, στην Αμερική βρίσκονταν τα αδέρφια μου, τα οποία θα μπορούσαν να με βοηθήσουν. Όσον αφορά στο διδακτορικό, κατά τη διάρκεια των σπουδών μου είχα γνωρίσει κάποιους καθηγητές στην Ελλάδα και συζητήσαμε με τι ήθελα να ασχοληθώ ερευνητικά. Εκείνοι μου είπαν ότι η Ελλάδα προσφερόταν για το θέμα μου και ότι υπήρχε ένα αρχειακό υλικό που θα μπορούσα να χρησιμοποιήσω. Πήγα στην Αθήνα και δεν το μετάνιωσα. Συν τοις άλλοις, δεν ήθελα να κάνω διδακτορικό στην Αμερική γιατί φοβόμουν ότι θα έμενα εκεί.

“Πάντα συμβαίνει κάτι που σε προσγειώνει”

Πρόσφατα έχασα τον αδερφό μου. Δεν ξέρω αν είναι τυχαίο όλο αυτό, αλλά τη στιγμή που και επαγγελματικά και προσωπικά “είσαι στα χάι σου”, συμβαίνει κάτι που σε προσγειώνει. Συνειδητοποιείς τι είναι σημαντικό και τι δεν είναι. Θυμάμαι, όταν ήμουν στην Πρεσβεία της Κύπρου στην Αθήνα, με κάλεσαν να πάω ως Εκπρόσωπος Τύπου της Κυπριακής Προεδρίας στις Βρυξέλλες. Πήγα λοιπόν, ήταν δύσκολο αρχικά, αλλά ήταν σημαντικό για μένα. Κατά τη διάρκεια της Προεδρίας κι ενώ πήγαιναν όλα καλά, τον Νοέμβριο του 2012, έχασα τον πατέρα μου και μετά από τρεις μήνες τη μητέρα μου, ξαφνικά, χωρίς να έχουν ιδιαίτερα προβλήματα υγείας. Πάντα, το βράδυ όταν κάνω τον απολογισμό της ημέρας, σκέφτομαι αυτές τις απώλειες και βλέπω ξανά και ξανά ποια είναι τα σημαντικά στη ζωή.

Όσο περίεργο κι αν ακούγεται, αυτό επηρεάζει και τον τρόπο που προσεγγίζω τα πράγματα. Δεν θεωρώ ότι θα πρέπει βγαίνοντας στα ραδιόφωνα, στις τηλεοράσεις ή στις ανακοινώσεις, να βγάζω έναν αντιπαραθετικό τόνο. Νιώθω ότι πρέπει να μάθουμε να συζητούμε κι αυτό δεν αποτελεί κάποια κυβερνητική προσέγγιση, αλλά περισσότερο προσωπική στάση. Η γυναίκα μου ισχυρίζεται ότι είμαι πολύ αυστηρός με τον εαυτό μου. Η αλήθεια είναι ότι θεωρώ πως πριν κάνω κάποια κριτική, θα πρέπει να έχω κάνει την αυτοκριτική μου.

“Δικαίως η κοινωνία απαξίωσε την πολιτική”

Σήμερα η κοινωνία έχει απαξιώσει τόσο την πολιτική, όσο και τους πολιτικούς και δεν βοηθάει καθόλου το να βγαίνουμε στα ραδιόφωνα και να σκοτωνόμαστε μεταξύ μας. Απολύτως δίκαια την έχει απαξιώσει, αν με ρωτάτε. Έγιναν τραγικά λάθη και υπήρξαν κάκιστες συμπεριφορές για να φτάσουμε σε αυτό το σημείο. Είναι πολύ δύσκολο να πείσουμε αυτούς που ασχολούνται με την πολιτική να συμπεριφέρονται σωστά. Πιστεύω απόλυτα ότι έξω στην κοινωνία υπάρχουν πολύ αξιόλογοι άνθρωποι που θα μπορούσαν να συνεισφέρουν στην πολιτική και να κάνουν πραγματικά τη διαφορά, αλλά δεν θέλουν να ασχοληθούν, διότι βλέπουν αυτήν την κατάσταση. Δεν είναι τυχαίο ότι σήμερα τα κόμματα δυσκολεύονται να συμπληρώσουν τα ψηφοδέλτιά τους.

Προσωπικά δεν νιώθω πολιτικός, θωρώ ότι για να είσαι πολιτικός θα πρέπει να κατέβεις σε μιαν εκλογική διαδικασία και να σε ψηφίσει ο κόσμος. Είχα και τώρα πρόταση να είμαι υποψήφιος από τον ΔΗΣΥ και αρνήθηκα, δεν είναι κάτι που θέλω να κάνω στην υπόλοιπη ζωή μου. Τι θέλω να κάνω στην υπόλοιπη ζωή μου; Σας απαντώ: ακαδημαϊκή καριέρα. Έχω ήδη εκδώσει τρία βιβλία κι έχω υλικό που περιμένει να το επεξεργαστώ για να γράψω άλλο ένα. Στη συγκεκριμένη θέση που είμαι βρέθηκα εντελώς τυχαία, δεν έγινε βάσει κάποιου σχεδίου. Αν κάνεις σχεδιασμούς -πράγμα που είναι απολύτως ανθρώπινο, όπως και η φιλοδοξία- υπάρχει ο κίνδυνος να εγκλωβιστείς σε κάτι και στο τέλος θα αποτύχεις.

Όλες οι αποφάσεις που παίρνουμε περιέχουν ένα ρίσκο και όταν τις παίρνουμε θα πρέπει να το ξέρουμε αυτό. Δεν ξέρω αν υπάρχει άνθρωπος που να μπορεί να παίρνει αποφάσεις μόνο με «ναι» και “όχι”.

“Δεν μου αρέσει ο πληθυντικός”

Με όλους τους δημοσιογράφους μιλάμε στον ενικό. Δεν είναι κάποιο επαγγελματικό κόλπο, απλώς το προτιμώ, κυρίως επειδή δεν μου αρέσει να μου μιλάνε στον πληθυντικό, δεν νιώθω άνετα. Ακόμα και με τους Υπουργούς της Κυβέρνησης, μιλάμε στον ενικό. Ο μόνος στον οποίο απευθύνομαι ως “κύριε Υπουργέ” είναι ο Γιάννης Κασουλίδης κι αυτό διότι τον γνώρισα με άλλη ιδιότητα, ως Υπουργό Εξωτερικών όταν εγώ ήμουν διπλωμάτης. Σε όλους τους άλλους απευθύνομαι και μου απευθύνονται με τα μικρά ονόματα.

Με τον Αναστασιάδη είμαστε πολύ κοντά, πιο κοντά δεν γίνεται. Περνάω περισσότερες ώρες της ημέρας μαζί του, παρά με οποιονδήποτε άλλο. Δεν είχα δουλέψει ποτέ μαζί του στο παρελθόν κι έτσι μου έφερνε κάποια αμηχανία να βλέπω τις αντιδράσεις του σε κάποια θέματα, σήμερα όμως είμαι απολύτως άνετος.

“Φοβάμαι τη δημοσιότητα”

Το τηλέφωνό μου κατά τη διάρκεια της ημέρας χτυπάει περίπου 90 φορές και ξεκινάει από τις 7 το πρωί, όταν δηλαδή ξεκινούν οι εκπομπές. Αν μου αρέσει η δημοσιότητα; Η αλήθεια είναι ότι τη φοβάμαι λίγο, αν δεν την ελέγξεις στο τέλος μπορεί να καταλήξεις πολύ δυστυχισμένος. Έτσι όπως έχουν τα πράγματα σήμερα, θα πρέπει κανείς να είναι δυο και τρεις φορές προσεκτικός με αυτά που λέει και κάνει. Δεν θα πρέπει να προκαλούμε με τη συμπεριφορά μας. Πολλές φορές έχω πει πράγματα δημοσίως που τα έχω μετανιώσει, αλλά είναι πολύ εύκολο πράγμα να ζητήσω σε κάποιον συγγνώμη αν νιώσω ότι έκανα κάτι λάθος. Έχει συμβεί να διαφωνήσω έντονα, μετά να τον πάρω στο τηλέφωνο, όχι για να ανασκευάσω, αλλά για να του πω ότι ο τρόπος που συμπεριφερθήκαμε δεν ήταν ο σωστός.

Για τις συμπεριφορές των ανθρώπων γενικότερα, θεωρώ ότι υπάρχει πάντα μια ερμηνεία. Αυτό ωστόσο που με ενοχλεί στη δουλειά μου, είναι όταν μιλάω με κάποιον και αντιλαμβάνομαι ότι με κοροϊδεύει. Όμως αυτό, το τονίζω, είναι σε επαγγελματικό επίπεδο. Στη ζωή, επιλέγεις με ποιους είσαι, τους ανθρώπους που ξέρεις ότι σε κοροϊδεύουν δεν θα τους κάνεις κομμάτι της ζωής σου.

*Πρώτη δημοσίευση εφημερίδα Σημερινή.